İŞ YERİ DIŞINDA GEÇİRİLEN KAZA İŞ KAZASI KAPSAMINDA MIDIR?
İş kazası, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunumuzun 3/1-g. maddesine göre: “İş kazası, iş yerinde veya işin yürütümü nedeniyle meydana gelen, ölüme sebebiyet veren veya vücut bütünlüğünü ruhen ya da bedenen engelli hâle getiren olayı” şeklinde tanımlanmaktadır.
İş kazası, kişinin çalışma hayatında 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda sayılan hallerden birinde meydana gelen ve sigortalıyı bedenen veya ruhen engelli hale getiren olaydır.
Aynı kanunda sayılan iş kazası halleri şunlardır:
> Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
> İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle
> Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
> Hizmet akdi ile çalışan emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
> Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında,
> Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle
meydana gelen olaylardır.
Öncelikle İş yeri ve İşçinin İş Tanımının Kapsamını Biraz İrdeleyelim:
İş yeri kavramı İş Kanunu’nda şu şekilde tanımlanmıştır: ” İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birime iş yeri denir. İşverenin iş yerinde ürettiği mal veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen yerler (iş yerine bağlı yerler) ile dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve meslekî eğitim ve avlu gibi diğer eklentiler ve araçlar da iş yerinden sayılır. İş yeri, iş yerine bağlı yerler, eklentiler ve araçlar ile oluşturulan iş organizasyonu kapsamında bir bütündür.”
İşçinin iş (görev) tanımı, ” İşçinin işe girerken işverenle üzerinde mutabık oldukları ve söz konusu işyerinde çalışma hayatı süresince yapacağı işin niteliği, içeriği, özelliği ve getireceği sorumlulukların bir bütünü.” şeklinde tanımlanabilir. O halde hayatın olağan akışına bakıldığı takdirde işçinin yalnızca işin yoğun olarak örgütlendiği iş yerinde değil iş yerinin dışında da, ancak işin görülmesiyle doğrudan ya da bağlantılı olarak çalışması da işin görülmesine dahildir.
O zaman işin görülmesine bağlı olan işler, işçinin görev tanımına girebilir ve niteliği gereği asıl işin görülmesine bağlı olarak işin, iş yeri dışında başka bir yerde görüldüğü yer de iş yerinin kapsamı dahilindedir.
Yazımızda ele alacağımız kısım ise iş yeri dışında meydana gelen kazalar iş kazası kapsamına dahil midir?
İş kazasının tanımını ve kapsamını yazımızın başında ele almıştık. Yukarıdaki açıklamalarımız sonucunda iş yeri dışında, işin niteliği gereği iş yerine bağlı yerlerde görülen işler de iş tanımı kapsamında ve iş yerine dahildir.
Sonuç olarak ilgili kanunlarda yer alan hükümler incelendiği takdirde, iş kazasının, iş yerinde meydana gelmiş olması şartı aranmayacaktır. Görüldüğü üzere niteliği gereği işin görüldüğü yerler ve iş yerine bağlı yerler de iş yerinin kapsamındadır.
Somut Birkaç Örnek…
İşveren tarafından malzeme alınması için iş yeri dışına gönderilen işçinin kaza geçirmesi iş kazası kapsamındadır.
İş Kanunu mevzuatı gereğince süt izni kullandığı sırada kaza geçiren kadın işçinin kazası iş kazası kapsamındadır.
İşverence, işçinin, iş yerine veya işin yapıldığı yere getirilip götürüldüğü esnada kaza geçirmesi de iş kazası kapsamındadır.
Bir kimya laboratuvarında çalışan işçinin, tehlikeli kimyasallara temas etmesi sonucunda sağlık sorunları yaşaması da iş kazası kapsamındadır.
Stj. Av. Melisa YAĞIZ
Detaylı Bilgi ve Randevu Almak İçin: (0424) 236 66 80 veya 0530 349 38 49 arayınız.
