ÇALIŞANIN RIZASI OLMADAN ÜCRETSİZ İZNE ÇIKARILAMAZ.
Ücretsiz İzin Nedir?
Ücretsiz iznin 2 türü söz konusudur. İlki kanundan doğan ikincisi ise tarafların anlaşmaları doğrultusunda söz konusu olan ücretsiz izindir. Kanundan doğan haller; işçinin evlenmesi, yakın birinin vefatı, yol izni, mazeret izinleri ve doğum iznidir. İkincisi ise tarafların anlaşmaları doğrultusunda söz konusu olan aylıksız izindir.
Tarafların anlaşması ile söz konusu olan ücretsiz izinde iş sözleşmesi geçici olarak askıya alınmakta ve bu süreçte taraflar üzerine düşen görevleri yerine getirme yükümlülüğünden kurtulmaktadır. Örneğin işçi bu süreçte iş görme borcunu yerine getirmez, işveren ise maaş ödemez. Ancak işçinin işverene sadakat borcu ve işverenin işçiyi gözetme borcu devam eder.
Fakat yukarıda da değinildiği üzere çalışanın ücretsiz izni çıkarılabilmesi için işveren ve çalışanın bu konuda anlaşmaları gerekmektedir. İşveren tek taraflı olarak çalışanı ücretsiz izne ayıramaz. Bu nedenle işveren tarafından çalışanın rızası olmadan ücretsiz izne çıkarılması çalışan için haklı nedenle fesih sebebidir. İşçi, rızası olmadan ücretsiz izne çıkarılması halinde iş sözleşmesini haklı nedenle sona erdirebilir ve kıdem tazminatına hak kazanır. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 25/02/2016 tarihinde vermiş olduğu bir kararda bunun haklı neden olduğuna karar vermiştir.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi Esas: 2014/31153 Karar: 2016/4095 Karar Tarihi: 25.02.2016
DAVA : Davacı, kıdem tazminatı ile fazla mesai ücreti – ücretsiz izin – alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Yerel mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 01.09.2009 tarihinde davalı şirkette güvenlik görevlisi olarak işe başladığını ve 24.08.2013 tarihine kadar hiç ara vermeden çalıştığını, davalı şirketin davacının kabul etmemesine karşın 20.08.2013 tarihinde davacıyı ücretsiz izin formu imzalatılarak 15.09.2013 tarihine kadar ücretsiz izne çıkardığını, davacının onayı alınmadan ücretsiz izne çıkartılması, aylık ücretinin eksik ödenmesi, fazla çalışma ücretlerinin ödenmemesi ve çalışma koşullarının ağırlaştırılması nedenleriyle iş akdini 24.08.2013 tarihinde haklı olarak feshettiğini ileri sürerek, kıdem tazminatı ve fazla mesai ücreti alacaklarının davalıdan tahsilini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının iddialarının yerinde olmadığını, davacının taleplerinin zaman aşımına uğradığını, davacının eğitimlere katılmaması nedeniyle hakkında tutanak tutulduğunu, çalıştığı …. tartışma yaşadığını için müşteri talebiyle projeden alındığını, merkeze çekildiğini, kendisine teklif edilen projeleri kabul etmediğini, ücretsiz izin talep ettiğini ve izindeyken ihtarname ile iş akdini feshettiğini, feshin haksız olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacı iş akdini fazla mesai ücretlerinin ödenmemesi nedeniyle feshettiğini bildirmiş ise de, ücret bordrolarında tahakkuklar bulunduğu, bordrolardaki ücretin dışında fazla mesai yaptığının davacı tarafından ispat edilemediği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Taraflar arasındaki uyuşmazlık, iş sözleşmesinin işçi tarafından haklı olarak feshedilip feshedilmediği noktasında toplanmaktadır.Dosya içeriğine göre; davacı işçi 21.08.2013 tarihli fesih bildiriminde, onayı alınmadan 20.08.2013 tarihinde işverenin kendisini ücretsiz izne çıkarması ve ayrıca fazla mesai alacaklarının ödenmemesi nedeniyle iş akdini feshettiğini bildirmiş, mahkemece davacının fazla mesai alacağının bulunmadığı gerekçesiyle davacının bütün alacak talepleri reddedilmiştir. Öncelikle, işverenin tek taraflı olarak ücretsiz izin uygulamasına gitmesi bunu kabul etmeyen davacı yönünden haklı fesih nedenidir. Bu itibarla, davacının feshinin haklı nedene dayandığı dikkate alınarak kıdem tazminatı talebinin kabulü gerekirken, yerinde olmayan gerekçeyle reddi hatalıdır.
2-Davacının fazla mesai alacak talebi yönünden ise, ücret bordrolarında tahakkuk bulunduğu gerekçesiyle fazla mesai ücreti reddedilmiştir. Ne var ki davalı tarafından sunulan ücret bordrolarında işçinin imzasının bulunmadığı ve fazla mesai tahakkukunun olmadığı aylar vardır. Buna göre, fazla mesai tahakkuku bulunmayan ayların tespitiyle ve davacı tanığının işyerindeki çalışma süresiyle sınırlı olmak üzere fazla mesai alacağının hesaplattırılarak hüküm altına alınması gerekirken eksik inceleme ile bu talebin reddi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 25.02.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Stajyer Avukat Adem AYDIN
Diğer Yazılarımıza Ulaşmak İçin Tıklayınız>>> https://hazarhukuk.com.tr/faydali-bilgiler/
Daha Detaylı Bilgi Almak İçin Bize Ulaşın — Telefon: ( 0424 236 66 80 – 0530 349 38 49 – 0531 612 03 95 )E-mail: hazarhukukaw@gmail.com