HUKUKTA SÜRELER, ESKİ HALE GETİRME VE ADLİ TATİL
Medeni Usul Hukukunda süreler ya kanun tarafından düzenlenir ya da hakim tarafından verilir. Kanundaki istisnalar saklı kalmak ile birlikte hakim, kanundaki süreleri arttıramaz veya eksiltemez. Örnek olarak cevap verme süresi iki haftadır hakim bu süreyi daha fazla veya daha az olacak bir şekilde değiştiremez.
Sürelerin başlaması kural olarak taraf tebliğ, veya kanunda öngörülen diğer hallerde sözlü bildirim(tefhim) tarihinden itibaren işlemeye başlar. Sürelerin gün olarak belirlendiği durumlarda tebliğ veya tefhim günü hesaba katılmaz ve süre son günün tatil saatinde biter. Sürenin hafta, ay veya yıl olarak belirlendiği durumlarda başladığı günü izleyen hafta, ay veya yıl içindeki karşılık gelen günün tatil saatinde biter. Sürenin bittiği ayda başladığı güne karşılık gelen bir gün yoksa, süre ayın son günü tatil saatine biter. İdari tatillerde süreler işlemeye devam eder.
Kanunun belirlediği süreler kesin sürelerdir. Kural olarak hakimin tayin ettiği süreler kesin süre değildir meğer ki hakim sürenin kesinliğini özellikle belirtmiş olsun. Hakimin sürenin kesin olduğunu belirtmediği durumlarda taraf hakimden tekrar süre talep edebilir ancak verilen ikinci süre kesindir ve yeniden süre verilmez.
Tarafların verilen kesin süre içinde işlemlerini yapmamaları durumunda kanunda gerekli şartların sağlanmış olduğu hallerde eski hale getirme talebinde bulunabilirler. Eski hale getirme, işlemin süresinde yapılmasına engel olan nedenin ortadan kalkmasından itibaren iki hafta içinde talep edilmelidir.
Adli tatil her yıl 20 Temmuz’da başlar ve 31 Ağustos’ta sona erer. Yeni adli yıl 1 Eylül’de başlar. Adli tatilde görülecek dava ve işler Hukuk Muhakemeleri Kanununun 103. Maddesinde 10 bent halinde sayılmıştır. Söz konusu düzenlemenin dışında kalan dava ve işlerle ilgili olarak karşı dava, istinaf ve temyiz dilekçeleri ile bunlara karşı verilen cevap dilekçeleri ve işlemden kaldırılan dosyanın yenilenmesi işlemi ve her türlü tebligat, dosyanın başka bir mahkemeye, Bölge Adliye Mahkemesine veya Yargıtaya gönderilmesi işlemleri yapılabilir.
Adli tatile tabi olan dava ve işlerde kanunda belirtilen sürelerin bitmesinin tatile rastladığı durumlarda ayrıca bir karara gerek olmaksızın, adli tatilin bittiği günden itibaren bir hafta uzatılmış sayılır. Ancak burada dikkat edilmesi gereken nokta HMK m.103 de sayılan haller adli tatilde görülebileceği için bu kural uygulanmaz.
