İBRA NEDİR? İBRANIN HUKUKİ NİTELİĞİ NEDİR?
İBRA NEDİR?
Borçlunun borcunu ifa etmeden borcundan kurtulması konusunda alacaklı ve borçlu arasında anlaşma sağlanmasına ibra denir. Bir diğer deyişle alacaklı taraf borçlunun kendisine olan borcunun bir kısmı veya tamamından vazgeçerek borçluyu borcunu ifa etme zorunluluğundan kurtarmaktadır. Borç ilişkisi kanun veya tarafların arzusu ile kurulmasına bakılmaksızın taraflar arasında yapılacak ibra anlaşması herhangi bir şekle bağlı değildir. İbra hukukumuzda 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 132. madde ile düzenlenmiştir.
Türk Borçlar Kanunu Madde 132- ” Borcu doğuran işlem kanunen veya taraflarca belli bir şekle bağlı tutulmuş olsa bile borç, tarafların şekle bağlı olmaksızın yapacakları ibra sözleşmesiyle tamamen veya kısmen ortadan kaldırılabilir. ”
Kural olarak taraflar arasında yapılan ibra sözleşmesi herhangi bir şekle tabi olmasa bile ispat sorunu nedeniyle ibra anlaşmasının alacaklının imzasını içeren beyanı ile yazılı olarak yapılması borçlu açısından yarar sağlayacaktır. Fakat ibra etmeyi alacak hakkını kullanmama taahhüdü ile karıştırmamak gerekir. Alacak hakkını kullanmama taahhüdü ile alacaklı borcun ortadan kaldırılmasını değil borçludan ifayı talep etmemeyi kabul etmektedir.
İBRANIN HUKUKİ NİTELİĞİ NEDİR?
İbra, tek taraflı feragat işlemi değildir. Taraflar arasında bir anlaşma olması nedeniyle tek taraflı bir işlem olarak nitelendirilemez. İbranın anlaşma niteliğinde olması nedeniyle alacaklı borçluyu ibra ettiğini beyan etse bile borçlu taraf ibrayı kabul etmezse borç devam edecektir.
Alacaklı tarafından ibra yapılması üzerine borçlunun pasifinde azalma, alacaklının ise aktifinde azalma meydana getirmesi nedeniyle borçlu lehine yapılan bir kazandırmadır. Alacaklı ve borçlu arasında ibra anlaşması yapılması ile birlikte ibra borcu sona erdirecektir. Ayrıca belirtmek gerekir ki alacaklı eğer ibra yaparken işlemiş faizleri saklı tutmazsa faizlerde ibra edilmiş sayılacaktır.
Stajyer Avukat Adem AYDIN