İŞ KAZASI NEDİR? İŞ KAZASINDA BİLİNMESİ GEREKENLER
İŞ KAZASI NEDİR ?
İşçinin çalıştığı iş yerinde ya da iş yeri sınırları dışarısında işverenin işlerinin sağlanması için gerçekleştirdiği çalışmalar sırasında yaralanmasına, ruhsal veya psikolojik olarak zarar görmesine ya da meydana gelen kazanın ciddiyetinin çok yüksek olması halinde ölümü ile sonuçlanan olaylar iş kazası olarak nitelendirilmektedir.
HANGİ HALLER İŞ KAZASI SAYILMAKTADIR?
İş kazasının hangi hallerde söz konusu olduğu 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 13. maddesi ile düzenlenmiştir. Ilgili kanun hükmü kapsamında aşağıdaki haller iş kazası olarak değerlendirilir: İşçinin işyerinde bulunduğu sırada, İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle, Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda, Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hâle getiren olaydır.
Bir olayın iş kazası sayılabilmesi için yukarıda sayılan hallerden birinde gerçekleşmek koşuluyla şu unsurları da taşıması gerekmektedir: Öncelikli olarak kazayı geçiren kişinin sigortalı olması, Kaza sonucu bedenen veya ruhen bir zararın doğmuş olması, kaza ile kaza sonrasıda meydana gelen netice arasında uygun bir illiyet bağının bulunması gerekmektedir.
İŞ KAZASINI BİLDİRİM SÜRESİ NE KADARDIR?
Iş kazasının meydana gelmesinden sonra işveren veya sorumlular tarafından meydana gelen iş kasının derhal kolluk birimlerine haber verilmesi ve gerekli tahkikat işlemlerinin gerçekleşmesinin sağlanması gerekmektedir. Bunun yanında meydana gelen iş kazasının ayrıca Sosyal Güvenlik Kurumuna da bildirilmesi gerekir. İş kazasının meydana gelmesinden itibaren 3 günlük süre içerisinde iş kazasının Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmesi gerekir. Şayet kaza işverenin hakimiyet alanı dışında meydana gelmiş ise bildirim tarihi işverenin iş kazasının meydana geldiğini öğrendiği tarih itibariyle başlayacaktır. Bildirimin işveren tarafından gerçekleştirilmemesi halinde bu bildirimin işçi tarafından gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
İŞ KAZASI GEÇİREN İŞÇİ NELER YAPMALIDIR?
Öncelikli olarak iş kazası sonrasında işçinin gerçekleştirilen tedavisinde tedavi ve hastane evraklarına meydana gelen yaralanmanın iş kazası nedeniyle meydana geldiğinin belirtilmesine dikkat edilmelidir. Yukarıda da belirtildiği gibi iş kazanın mutlaka Sosyal Güvenlik Kurumu ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bildirilmesi gerekmektedir. İş kazası sonrasında yürütülen soruşturmada verilen ifadelerde iş kazası nedeniyle oluşan zararların giderilmesinde etkili olmaktadır. Örneğin verilen ifadelerde olayın meydana geliş şekli ve işyerinde alınmayan önlemlerin ifadeye geçirilmesi önemlidir.
İŞVERENİN İŞ KAZASI SONRASI SORUMLULUKLARI
İş kazası nedeniyle işverenin tazminat sorumluluğunun söz konusu olması için esas olan meydana gelen kazanın iş kazası niteliğinde olması ve iş kazası unsurlarını taşımasıdır. İşverenin meydana gelen zararlardan sorumlu olabilmesi için oluşan zararda kusurunun bulunması gerekir. Zira kusur bulunmaması halinde oluşan zararlardan sorumluluğun doğması mümkün olmamaktadır. Aynı zamanda oluşan iş kazası neticesinde bedensel veya ruhsal bir zararın ya da ölümün ortaya çıkması ve iş kazası ile zarar arasında uygun illiyet bağının bulunması gerekir.
İŞÇİNİN UĞRADIĞI ZARARLARIN KARŞILANMASI İÇİN YAPMASI GEREKENLER
İşçi meydana gelen kaza neticesinde uğradığı zararların giderilmesi için maddi ve manevi tazminat talepli olarak davası açabilir ve açtığı bu dava ile uğradığı tüm zararların giderilmesini talep edebilir. Bazı iş kazaları neticesinde işçinin ölmesi halinde ise tazminat hakları işçinin desteğinden yoksun kalanlara geçmektedir. Işçinin yakınları tarafından talep edilen bu tazminat “destekten yoksun kalma tazminatı” olarak adlandırılmaktadır. Bu davayı açabilecek kişiler, işçinin yaşarken maddi destek verdiği kişilerdir.
SGK TARAFINDAN İŞ KAZASI GEÇİREN İŞÇİYE SAĞLANAN YARDIMLAR
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafında iş kazası geçiren işçilere bir takım yardımlar sağlanmaktadır. Sağlanan yardımlar şöyledir: Sigortalıya, geçici iş göremezlik süresince günlük geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi. Sigortalıya sürekli iş göremezlik geliri bağlanması. İş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine gelir bağlanması. Gelir bağlanmış olan kız çocuklarına evlenme ödeneği verilmesi. İş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölen sigortalı için cenaze ödeneği verilmesi.
SİGORTASI OLMAYAN İŞÇİNİN İŞ KAZASI GEÇİRMESİ
İşçinin çalıştığı dönemde sigortasız olarak çalıştığında iş kazası geçirmesi halinde kazayı hizmet sözleşmesine istinaden çalışıyorken kazanın iş kazası kapsamında olduğu tespit edilmesi halinde, kaza sebebiyle gerekli tedavi giderleri Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanır. Bunun yanında işçinin sigortasız çalışması nedeniyle işverene ciddi cezalar uygulanmaktadır. Sigortasız işçi iş kazası sonucunda yaşanan zararların geri alınması için tespit davası açılması gereklidir. Sigortasız olarak çalışırken yaşanılan iş kazasında aynen sigortalı olarak çalışmada olduğu gibi öncelikle tespit davası açılmalıdır.
İŞ KAZASI SONRASI DAVA AÇILMASI
İş kazası sonrası açılacak olan davalar yetkili yerdeki iş mahkemesi nezdinde açılmalıdır. İş kazası sebebiyle tazminat davası açma süresi 10 yıldır. Ancak iş kazası nedeniyle bir ceza davası açılmışsa ve bu süre 10 yıllık genel zamanaşımı süresinden fazla ise bu zamanaşımı süresi geçerli olur. Zamanaşımı süresi kaza tarihinden itibaren işlemeye başlar.
Avukat Adem AYDIN
Detaylı Bilgiye Ulaşmak İçin Tıklayınız>>> https://hazarhukuk.com.tr//faydali-bilgiler/
Daha Detaylı Bilgi Almak İçin Bize Ulaşın —
Telefon: ( 05011256680 )