KİRACI VE EV SAHİBİNİN AİDATTAN SORUMLULUKLARI
AİDAT BEDELİ NEDİR?
Apartman ve site gibi toplu yaşam alanlarında yaşamın bir düzen içerisinde yürütülmesi hayatın için bazı kurallara riayet edilmesi, bu düzenin sağlanabilmesi için bir takım yükümlülüklere de katlanılması gerekmektedir. Toplu yaşam alanlarında bu düzenin sağlanması için getirilen yükümlülüklerden birisi ve en önemlisi, ortak giderlerden payına düşen miktarın düzenli olarak ödenmesidir. Yapılan bu ödemeler toplum içerisinde aidat olarak nitelendirilmektedir.
Bina veya site için oluşacak giderlerden ve yapılacak harcamalardan kimlerin, ne şekilde sorumlu olduğu hususu 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 20. maddesinde düzenlenmiştir. ” Kat maliklerinden her biri aralarında başka türlü anlaşma olmadıkça: a) Kapıcı, kaloriferci, bahçıvan ve bekçi giderlerine ve bunlar için toplanacak avansa eşit olarak; b) Anagayrimenkulün sigorta primlerine ve bütün ortak yerlerin bakım, koruma, güçlendirme ve onarım giderleri ile yönetici aylığı gibi diğer giderlere ve ortak tesislerin işletme giderlerine ve giderler için toplanacak avansa kendi arsa payı oranında; Katılmakla yükümlüdür. ”
Bina ve site gibi toplu yaşam alanlarında kiracı veya ev sahibinin ortak alanları kullanmadığını iddia ederek yapılan giderlerden sorumlu olmayacağı iddiası yerinde olmayacaktır. Örneğin giriş katta oturan binan sakininin asansörü kullanmasa bile asansör bakım giderlerinden sorumlu olacağı açıktır. Bu düzenleme yine Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 20. Maddesi ” c) Kat malikleri ortak yer veya tesisler üzerindeki kullanma hakkından vazgeçmek veya kendi bağımsız bölümünün durumu dolayısıyla bunlardan faydalanmaya lüzum ve ihtiyaç bulunmadığını ileri sürmek suretiyle bu gider ve avans payını ödemekten kaçınamaz. ” hükmü ile açıkça düzenlenmiştir.
AİDAT VE ORTAK GİDERLERİNİN ÖDENMEMESİ NEDENİYLE İCRA TAKİBİ VE DAVA YOLU
Gider veya avans payını ödemeyen kat maliki hakkında, diğer kat maliklerinden her biri veya yönetici tarafından, yönetim planına, bu Kat Mülkiyeti Kanunu ilgili hükümleri ve genel hükümlere göre dava açılabilir, icra takibi yapılabilir. Gider ve avans payının tamamını ödemeyen kat maliki ödemede geciktiği günler için aylık yüzde beş hesabıyla gecikme tazminatı ödemekle yükümlüdür. Birinci fıkradaki giderlere, kat maliklerinden birinin veya onun bağımsız bölümünden herhangi bir suretle faydalanan kişinin kusurlu bir hareketi sebep olmuşsa, gidere katılanların yaptıkları ödemeler için o kat malikine veya gidere sebep olanlara rücu hakları vardır.
AİDAT KİRACI TARAFINDAN MI EV SAHİBİ TARAFINDAN MI ÖDENİR?
Esas olan aidatlardan ev sahibinin sorumlu olması olmakla birlikte taşınmazın kiracı tarafından da kullanılması mümkündür. Genel olarak kiracı ve kiraya veren arasında aidatların burada oturan kiracı tarafından karşılanacağı kararlaştırılmaktadır. Kat Mülkiyeti kanunu ile getirilen düzenleme ile de düzenlenmiştir. Kat malikinin, 20 nci madde uyarınca payına düşecek gider ve avans borcundan ve gecikme tazminatından, bağımsız bölümlerin birinde kira akdine, oturma (sükna) hakkına veya başka bir sebebe dayanarak devamlı bir şekilde faydalananlar da müştereken ve müteselsilen sorumludur. Ancak, kiracının sorumluluğu ödemekle yükümlü olduğu kira miktarı ile sınırlı olup, yaptığı ödeme kira borcundan düşülür.
Yani kısaca aidatlardan hem ev sahibi hem kiracı sorumlu olacaktır. Ev sahibi burada kiracının oturduğunu iddia ederek aidat ödemekten kaçınamaz ancak aidat borcunu kiracı ile aralarında bulunan sözleşme uyarınca kiracıya rücu edebilir. Aynı zamanda Kiracı, kiralananın tesliminden sonra muaccel olan kira bedelini veya yan gideri ödeme borcunu ifa etmezse, kiraya veren Türk Borçlar Kanunu Madde 315 hükmü uyarınca kiracıya yazılı olarak bir süre verip, bu sürede de ifa etmeme durumunda, sözleşmeyi feshedeceğini bildirebilir.
Ev sahibinin kiracısı ile aidatların sadece kiracı tarafından yapılacağına ilişkin bir sözleşme yaptığını varsayalım, bu durumda sözleşme yalnızca iç ilişkiyi ilgilendirir ve sadece tarafları bağlar, apartman yönetiminin ev sahibine karşı dava açmasını veya icra takibi başlatmasını engellemez.
