KIŞ LASTİĞİ OLMADAN YAPILAN KAZADA BİLİNÇLİ TASKİR VARDIR
Kış aylarında kar yağışı ve buzlanma nedeniyle sürücülerin direksiyon hakimiyetlerini kaybetmeleri nedeniyle araçların kaza yapma oranları artmaktadır. Bu nedenlerle Kış Lastiği Kullanma Zorunluluğu İle İlgili Usul Ve Esaslar Hakkında Tebliğ ile yolcu ve eşya taşımalarında kullanılan araçlar için yılın belli zamanları arasında kış lastiği kullanımı zorunlu kılınmaktadır. kış lastiği zorunlu olan aylarda kış lastiği takılı olmayan araç sürücülerine idari para cezası uygulanmaktadır. Fakat yapılan düzenlemeler ile şehirlerarası yollar ile il içerisindeki yollarda farklılıklar bulunmaktadır.
Kış Lastiği Kullanma Zorunluluğu İle İlgili Usul Ve Esaslar Hakkında Tebliğ ile 1 Aralık ile 1 Nisan tarihleri arasında olan zamanlarında yolcu ve eşya taşıyan araçların şehirlerarası yollarda kış lastiği kullanması zorunlu kılınmıştır. İl içerisinde ise kış lastiği uygulamasının uygulanması hava koşullarına göre bu konuda karar alma yetkisi ilgili ilin valiliğine bırakılmıştır.
MADDE 5 – (1) Ülkemizde tescil edilmiş olsun veya olmasın, şehirlerarası karayollarında yolcu ve eşya taşımalarında kullanılan taşıtlarda her yılın 1 Aralık ile takip eden yılın 1 Nisan tarihleri arasında kalan dört aylık dönemde kış lastiği kullanılması zorunludur. (2) İl sınırları içerisinde, kış lastiği uygulaması yapılıp yapılmayacağı ortalama yerel sıcaklıklar dikkate alınarak ilgili valiliklerce belirlenir ve gerekli duyurular yapılır. (3) Valilikler, kış lastiği uygulamasını, Bakanlıkça belirlenen tarih aralığındaki sürenin öncesinde ve/veya sonrasında 1’er ay arttırabilir.
Basit Taksir – Bilinçli Taksir Ayrımı
Kural olarak bir suç kasten işlenebilir. Fakat bir suçun taksirle işlenebileceği kanunda açıkça düzenlenmesi halinde taksirle işlenen suç içinde failin cezalandırılması mümkündür. Basit taksir; failin öngörülebilir bir neticeyi “öngörmeyerek” dikkat ve özen yükümlülüğünü yerine getirmemesi nedeniyle meydana gelen bir fiil ile işlenmesidir. Bilinçli taksir de ise ; failin “öngördüğü” neticeyi istememesine rağmen, kural ihlali yaparak veya şans, kişisel yetenek vb. etkenlere güvenerek neticenin gerçekleşmeyeceğine olan inancı ve güveni nedeniyle hareket etmesi ile fiili işlemesidir.
Taksir, Türk Ceza Kanunu Madde 22 ile düzenlenmiştir. İlgili Kanunun 22. maddesinin ikinci fıkrasında basit taksir ” Dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla, bir davranışın suçun kanuni tanımında belirtilen neticesi öngörülmeyerek gerçekleştirilmesi ” olarak tanımlanmışken bilinçli taksir için ise ”Kişinin öngördüğü neticeyi istememesine karşın, neticenin meydana gelmesi halinde bilinçli taksir vardır. ” denilmiştir. Ayrıca yine aynı kanun hükmünde bir suçun bilinçli taksirle işlenmesi halinde taksirli suça ilişkin cezanın üçte birden yarısına kadar artırılması gerektiği düzenlenmiştir.
Bilinçli taksirde kişinin öngördüğü neticeyi istememesine karşın kişinin üzerine düşen dikkat ve özen yükümlülüğünü yerine getirmemesi söz konusu olduğu için kural ihlalleri nedeniyle oluşan tüm neticeler bakımından suç bilinçli taksirle işlenmiş kabul edilmektedir. Buna ilişkin olarak Yargıtay 12. Ceza Dairesi 26.01.2021 tarihinde vermiş olduğu bir kararında kar lastiği takması zorunlu olan bir aracın kar lastiği takmaması nedeniyle meydana gelen ölümlü trafik kazasında araç sürücüsünün zorunlu olan kış lastiğini takmaması nedeniyle bir kazanın olacağını öngördüğü için işlenen suçun bilinçli taksirle işlendiğine hükmetmiştir. İlgili Yargıtay kararının tam metnine aşağıda yer verilmiştir.
Yargıtay 12. Ceza Dairesi Esas Numarası: 2019/9401 Karar Numarası: 2021/722 Karar Tarihi: 26.01.2021
ÖZET
Sanık idaresindeki kamyonetle, gündüz vakti, meskun mahalde, iki yönlü, gidiş yönüne göre iniş eğimli, virajlı, yüzeyi buzlu olan asfalt kaplama caddede, sınıfına göre zorunlu olmasına karşın aracında kış lastiği bulunmadığı ve lastiklerine zincir takılı olmadığı halde seyrederken aracının 4,9 metre kayması sonucu direksiyon hakimiyetini kaybettiği esnada, seyir istikametine göre soldan yoldan çıkarak, aynı istikamette bankette yürümekte olan yayaya çarpmasıyla, mevcut hızını yol şartlarına göre ayarlamayarak, tam kusuruyla bir kişinin ölümüne sebebiyet verdiği olayda; sanığın eylemini bilinçli taksir ile gerçekleştirdiği ve cezasında artırım yapılması gerektiği gözetilmemesi isabetsizdir.
DAVA VE KARAR
Taksirle öldürme suçundan sanığın mahkumiyetine ilişkin hüküm, sanık müdafii ve katılanlar vekili tarafından temyiz edilmekle, dosya incelenerek gereği düşünüldü:
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine incelenen dosya kapsamına göre sanık müdafinin ceza miktarına ve lehe hükümlerin uygulanması gerektiğine, katılanlar vekilinin ceza miktarına ve lehe hükümlerin uygulanmaması gerektiğine ilişkin temyiz itirazlarının reddine; ancak;
Sanık idaresindeki kamyonetle, gündüz vakti, meskun mahalde, iki yönlü, gidiş yönüne göre iniş eğimli, virajlı, yüzeyi buzlu olan asfalt kaplama caddede, sınıfına göre zorunlu olmasına karşın aracında kış lastiği bulunmadığı ve lastiklerine zincir takılı olmadığı halde seyrederken aracının 4,9 metre kayması sonucu direksiyon hakimiyetini kaybettiği esnada, seyir istikametine göre soldan yoldan çıkarak, aynı istikamette bankette yürümekte olan yayaya çarpmasıyla, mevcut hızını yol şartlarına göre ayarlamayarak, tam kusuruyla bir kişinin ölümüne sebebiyet verdiği olayda; sanığın eylemini bilinçli taksir ile gerçekleştirdiği ve cezasında 5237 sayılı TCK’nın 22/3. maddesi uyarınca artırım yapılması gerektiği gözetilmemesi,
SONUÇ
Kanuna aykırı olup, katılanlar vekilinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden, hükmün bu nedenlerle 5320 sayılı Kanunun 8. maddesi uyarınca halen uygulanmakta olan 1412 sayılı CMUK’un 321. maddesi gereğince isteme aykırı olarak BOZULMASINA, 26/01/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Stajyer Avukat Adem AYDIN
