YILLIK İZİN HAKKI NEDİR? NE ZAMAN DOĞAR? SÜRESİ NEDİR?
Yıllık izin; işçilerin, yıl içerisinde dinlenmeleri için İş Kanununa göre yönetmelikle düzenlenmiş ücretli izin hakkıdır. İşçilerin yıllık izin kullandıkları zamanlarda çalışmış gibi işveren tarafından ücret ödenmesi gerekmektedir.
4857 sayılı İş Yasası’nın 53. Maddesine göre, işyerinde işe başladığı tarihten itibaren, deneme süresi de içinde olmak kaydıyla, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık izin verilmesi gerekmektedir. Yıllık izin süresinin ve izne hak kazanmak için gerekli sürenin hesabında işçinin aynı işverene ait işyerlerinde çalıştığı süreler birleştirilmelidir. Yıllık izin hakkının ne zaman kullanılacağı konusunda iş yerinde yürütülen işlerin nitelik ve özelliklerine göre, yıllık ücretli izinlerin, her yılın belli bir döneminde veya dönemlerinde verileceğini belirleyebilir. İşe girerken veya sonrasında yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez.
Yıllık ücretli izin işveren tarafından bölünemez. Bu iznin 53 üncü maddede gösterilen süreler içinde işveren tarafından sürekli bir şekilde verilmesi zorunludur. Ancak, 53 üncü maddede öngörülen izin süreleri, tarafların anlaşması ile bir bölümü on günden aşağı olmamak üzere bölümler halinde kullanılabilir. İşveren tarafından yıl içinde verilmiş bulunan diğer ücretli ve ücretsiz izinler veya dinlenme ve hastalık izinleri yıllık izne mahsup edilemez. Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz.
Yıllık ücretli izinleri işyerinin kurulu bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek olanlara istemde bulunmaları ve bu hususu belgelemeleri koşulu ile gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri karşılamak üzere işveren toplam dört güne kadar ücretsiz yol izni vermek zorundadır.
İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi:
a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara ondört günden,
b) Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara yirmi günden,
c) Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmialtı günden,
az olamaz. Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanır.
Ancak, onsekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz. Yıllık izin süreleri, iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile arttırılabilir.
İşyerindeki hizmet süresi İzin süresi
1- 5 yıl (5. Yıl dahil) >>> 14 iş günü
5-15 yıl ( 15. Yıl dahil değil) >>> 20 iş günü
15 yıl ve üstü >>> 26 iş günü
Kullanılmayan izinler silinir mi yoksa bir sonraki döneme aktarılabilir mi?
Anayasanın 50’nci ve İş Kanunu’nun 53’üncü maddeleri uyarınca kullanılmayan izinler hiçbir şekilde silinemez ve tamamı bir sonraki döneme aktarılır.
Yıllık ücretli izin yerine işveren para önerebilir mi veya çalışan tarafından talep edilebilir mi?
Dinlenmek çalışanın hakkıdır ve bu nedenle izin süreleri paraya çevrilip çalışana teklif edilemez veya çalışan böyle bir talepte bulunamaz.
Sözleşmenin sona ermesinde izin ücreti
İş Kanunu Madde 59 – İş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi hâlinde işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücreti, sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödenir. Bu ücrete ilişkin zaman aşımı iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren başlar.
İşveren tarafından iş sözleşmesinin feshedilmesi hâlinde 17’nci maddede belirtilen bildirim süresiyle, 27’nci madde gereğince işçiye verilmesi zorunlu yeni iş arama izinleri yıllık ücretli izin süreleri ile iç içe giremez.
Avukat Adem AYDIN
Diğer Yazılarımıza Ulaşmak İçin Tıklayınız>>> https://hazarhukuk.com.tr/faydali-bilgiler/
Daha Detaylı Bilgi Almak İçin Bize Ulaşın — Telefon: ( 0424 236 66 80 – 0530 349 38 49 – 0531 612 03 95 )E-mail: hazarhukukaw@gmail.com