TAPU KAYITLARININ YANLIŞ TUTULMASI NEDENİYLE TAZMİNAT
Tapu Kayıtlarının Tutulması ve Niteliği?
Tapu kayıtları taşınmazların mülkiyetinin hangi oranda kimlere ait olduğunu, taşınmazların alanlarını, bulundukları açık adresleri, ada/parsel numaralarını ve diğer birçok özelliğinin bildiren devlet eliyle tutulan resmi kayıt ve sicillerdir. Tapu kayıtlarının tutulması o denli önemlidir ki taşınmazların devri ve tescili ancak resmi şekilde tapuda yapılacak olan işlemlerle mümkündür. Bu nedenle tapu kayıtlarının doğru ve tam olarak tutulması son derece önemlidir. Tapu kayıtlarının tutulması ve güvenilir olması devletin sorumluluğu ve denetimi altındadır.
Tapu Kayıtlarının Yanlış Tutulması Nedeniyle Devletin Sorumluluğu ve Tazminat ?
Tapu kayıtlarının tutulması devletin denetimi ve sorumluluğu altında olması nedeniyle tapu kayıtlarının yanlış veya eksik olarak tutulması nedeniyle oluşacak olan zararlardan devlet sorumlu olacaktır. Getirilen kanuni düzenlemeler ile tapu sicilinin yanlış ya da eksik tutulması nedeniyle ortaya maddi zararların çıkması halinde hak sahipleri, Devlete karşı açacakları tazminat davasıyla bu zararlarının karşılanmasını talep edebilmektedirler.
Türk Medeni Kanunu Madde 1007– Tapu sicilinin tutulmasından doğan bütün zararlardan Devlet sorumludur. Devlet, zararın doğmasında kusuru bulunan görevlilere rücu eder.
Kayıtların Tutulmasında Devletin Kusuru Aranır mı?
Devlete yüklenen bu sorumluluk kusursuz bir sorumluluktur. Meydana gelen zararın oluşmasında devletin hiçbir kusuru bulunmasa dahi tapu kayıtlarına duyulan güven ve doğru olduğunun kabul edilmesi nedeniyle oluşan zararların her halükarda devlet tarafından karşılanması gerekmektedir. Türk Medeni Kanunu Madde 1007 ile ‘’ Tapu sicilinin tutulmasından doğan bütün zararlardan Devlet sorumludur.’’ Hükmü düzenlenmiş olup ilgili hüküm kapsamında bütün zararların Devlet tarafından karşılanacağı kusurun aranmayacağı açıkça belirtilmiştir.
Devletin Sorumluluğunun Şartları Nelerdir?
Tapu kayıtlarının yanlış ve eksik olarak tutulması nedeniyle Devletin sorumlu tutulması için belirli şartlar öngörülmüştür. Bu şartlar kısaca:
- Tapu Sicilinin Yanlış Tutulması Nedeniyle Meydana Gelen Bir Zararın Olması Gerekmektedir.
- Uğranılan Zararın Tapu Kayıtlarının Hukuka Aykırı Bir Şekilde Tutulmasından Doğmalıdır.
- Meydana Gelen Zarar İle Tapu Kayıtlarının Yanlış Tutulması Arasında İlliyet Bağı Bulunması Gerekmektedir.
Açılacak Olan Tazminat Davasında Görevli Ve Yetkili Mahkeme Hangisidir?
Türk Medeni Kanunu madde 1007 fıkra 3 hükmünde ‘’ Devletin sorumluluğuna ilişkin davalar, tapu sicilinin bulunduğu yer mahkemesinde görülür. ‘’ düzenlendiği üzere açılacak olan davalarda yetkili mahkeme tapu sicilinin bulunduğu yer mahkemesidir. Tapu sicilinin hukuka aykırı tutulmasından doğan zararlar için Devlete karşı açılacak tazminat davalarında görevli mahkeme ise özel bir düzenleme bulunmaması nedeniyle genel yetkili olan Asliye Hukuk Mahkemeleridir.
Tazminat Davalarında Devletin Rücu Hakkı Var Mıdır?
Yukarıda detaylı olarak açıklandığı üzere meydana gelen zararlar nedeniyle devletin kusursuz sorumluluğu bulunmakla birlikte meydana gelen zarar nedeniyle devletin rücu hakkı saklıdır. Türk Medeni Kanunu madde 1007 fıkra 2 hükmü ‘’ Devlet, zararın doğmasında kusuru bulunan görevlilere rücu eder. ‘’ hükmü kapsamında devlet tarafından zararın ödenmesinden sonra sicildeki yanlışlığın tapu memurunun kusurundan meydana gelmesi halinde devlet ödemiş olduğu zararı tapu memurundan geri isteyebilir.
Yanlış Tapu Kaydı Nedeniyle Tazminat Davasında Zamanaşımı Süresi
Medeni Kanunu’nun 1007.maddesine dayanılarak açılacak tazminat davaları ile ilgili zamanaşımı süresi hakkında açıkça bir düzenleme bulunmamaktır. Bu konuya ilişkin Yargıtay uygulamalarında Türk Borçlar Kanunu’nun 146.maddesindeki 10 yıllık genel zamanaşımı süresi esas alınmaktadır.
Stajyer Avukat Adem AYDIN